Nature Biomedical Engineering jurnalida chop etilgan tadqiqot Florida universiteti jamoasi tomonidan o‘tkazildi. An’anaviy saraton vaksinalarida bo‘lgani kabi o‘ziga xos o‘simta oqsillariga hujum qilish o‘rniga, ular immunitet tizimini o‘ziga xos bo‘lmagan tarzda faollashtirdilar - go‘yo tana virusga qarshi kurashayotgandek. Bu kuchli o‘smaga qarshi javobga olib keldi.

Eksperimental mRNK vaksinasini keng tarqalgan immunoterapiya preparatlari, xususan, PD-1 nazorat nuqtasi ingibitorlari bilan birlashtirib, olimlar kuchli immunitetga erishdilar. Hatto ilgari davolanishga chidamli deb hisoblangan o‘smalar ham qisqargan yoki butunlay yo‘q bo‘lib ketgan. Melanoma va miya saratoni kabi ba’zi modellarda vaksina qo‘shimcha dorilarni qo‘llab-quvvatlamasdan ham ishladi. Olimlarning ta’kidlashicha, bu o‘simta ichidagi PD-L1 oqsilining ifodasini oshirib, uni yanada zaifroq qilish orqali erishilgan.

Tadqiqot xuddi shu jamoaning 2023-yilda glioblastomaga qarshi shaxsiylashtirilgan mRNK vaksinasining birinchi klinik sinovini o‘tkazishdagi avvalgi muvaffaqiyatiga asoslanadi. O‘sha paytda bemorning o‘z o‘simta hujayralaridan yaratilgan vaksina ishlatilgan.

Yangi yondashuv universaldir - vaksina ma’lum bir o‘simtaga moslashtirilmagan, balki oddiygina immunitet tizimini "uyg‘otadi". Bu uni potensial keng tarqalgan va arzon davolash usuliga aylantiradi.

Mualliflar kashfiyotni yutuq deb atashadi: agar natijalar klinik sinovlarda tasdiqlansa, vaksina saraton kasalligiga, ayniqsa an’anaviy davolanishga javob bermaydigan shakllarga qarshi kurashda universal vositaga aylanishi mumkin. Jamoa hozirda formulani takomillashtirish ustida ishlamoqda va insoniy sinovlarni boshlashga tayyorlanmoqda.