Mars kraterlarida sayyora mavjudligining birinchi yuz million yilidagi halokatli to‘qnashuvlardan qolgan ulkan materiya bo‘laklari mavjud. London Imperial kolleji olimlari shunday xulosaga kelishdi. Tadqiqot Science jurnalida chop etildi.

Tadqiqotchilar NASA Insight seysmometri ma’lumotlaridan foydalangan va Mars mantiyasi toza, bir xil qatlam emas, balki katta va kichik bo‘laklar aralashmasi ekanligini aniqladilar. Undagi qadimiy parchalarning o‘lchamlari 4 kmga yetadi.

Tadqiqot rahbari Konstantinos Charalambousning so‘zlariga ko‘ra, bunday “chandiqlar” Mars yuzasini magma okeanlariga aylantirgan holda eritib yuborgan protoplanetlar bilan dahshatli to‘qnashuvlar natijasida paydo bo‘lgan. Eritma sovugan va kristallanganda mantiyada turli xil shakldagi kompozit bo‘laklari qolgan.

Tektonik jarayonlar doimo qobiq va mantiyani aralashtirib yuboradigan Yerdan farqli o‘laroq, Mars qattiq qobiq bilan "muhrlangan" edi, shuning uchun uning ichki tuzilishi o‘sha qadimiy falokatlarning izlarini saqlab qolgan.

"Biz bo‘laklarning xarakterli taqsimlanishini ko‘ramiz. Ajablanarlisi, 4,5 milliard yildan keyin ham buni ko‘rishimiz mumkin", - deydi professor Tom Payk.

Mualliflarning fikricha, tadqiqot nafaqat Mars, balki sirti harakatsiz va qadimgi falokatlar izlarini yashiradigan Venera va Merkuriy kabi boshqa tosh sayyoralarning ham o‘tmishiga nazar tashlash uchun imkoniyat beradi.