Ерни 12800 йил аввал совитиб юборган комета излари топилди

Ғарб олимлари Россия ФА геофизиклари билан ҳамкорликда 12 800 йил муқаддам Ер билан тўқнашиб, узоқ муддат ҳаво ҳарратини совитиб юборган комета изларини денгиз тубида топишди. Тадқиқот натижалари PLOS One журналида чоп этилди.
Ер нега қўққисдан совиб кетган? Йиллик ҳарорат 10 даража пасайиб, умумий ҳарорат пасайиши тахминан 1200 йил давом этишига нима сабаб бўлган? Бу саволларга олимларда ҳануз якдил жавоб йўқ эди. Яқин-яқингача қуруқликдаги ва музликлардаги геологик топилмалар комета гипотезасини тасдиқласа-да, айнан сув остида яшириниб ётган далил етишмаётганди.
Кристофер Мур бошчилигидаги Жанубий Каролина университети олимлари Гренландиянинг ғарбий қирғоқларини ювиб турувчи Баффин денгизи тубидан, 0,5-2,4 км чуқурликдан олинган тўртта керн (намуна)ни геокимёвий таҳлил қилишди. Таҳлил натижасида комета чанги таркибига мос келадиган металл зарралари (никел, темир), шунингдек, платина, иридий, никел ва кобалтнинг юқори миқдордаги майда зарралари (бу уларнинг Ердан ташқарида ҳосил бўлганини кўрсатади) мавжудлиги аниқланди.

«Ернинг кометалар билан тўқнашуви иқлим ўзгаришларига, тамаддунларнинг ҳалокатига олиб келган. Тахминан 12800 йил олдин содир бўлган фалокат — шулардан бири эди. Баффин денгизи тубидаги ушбу ҳалокатнинг микроскопик изларини батафсил ўрганиб, топилган микрозарраларнинг морфологияси ва таркиби бўйича комета моддасининг кўплаб қолдиқларини топдик.
Ер атмосферасига тарқалган комета чанги қисқа муддатли «космик қиш» юзага келиши учун етарли бўлган. Ана шундан сўнг 1400 йиллик совиш даври бошланган. Олинган натижалар тахминан 12800 йил олдин Ер катта комета билан тўқнашган деган фаразни тасдиқлайди», — деди тадқиқот иштирокчиси, РФА Ер физикаси институти филиали — «Борок» геофизик обсерваторияси лабораториясининг етакчи илмий ходими Владимир Селмович.
Изоҳ қолдириш учун сайтда рўйхатдан ўтинг
Кириш
Ижтимоий тармоқлар орқали киринг
FacebookTwitter