Самарқандда CITES Конвенциясининг 20 йиллик Конференцияси (CoP20) доирасида иккинчи матбуот анжумани бўлиб ўтди. Тадбир Ўзбекистон Республикаси Экология ва иқлим ўзгариши миллий қўмитаси ҳамда ҳамда CITES Котибияти ҳамкорлигида ташкил этилди.

Тадбирда Экология вазири ўринбосари Жуссипбек Казбеков, CITES Бош котиби Ивонн Игуэро, Экотуризм ва овчиликни ривожлантириш департаменти раҳбари Отабек Бобомуродов, CoP20 I Қўмитаси раиси Меттиас Лортшер ҳамда CoP20 II Қўмитаси раиси Анна Вонг иштирок этдилар.

Жуссипбек Казбеков CITES CoP20 нинг Ўзбекистонда ўтказилиши Марказий Осиё учун "тарихий босқич" эканлигини ва минтақанинг экологик етакчилиги ошаётгани тан олиш эканлигини таъкидлади.

Вазир ўринбосари Самарқанднинг ёввойи табиатни ҳимоя қилиш, трансчегаравий ҳамкорликни кучайтириш ва табиий ресурсларни сақлаш бўйича инновацион ёндашувларни илгари суриш учун муҳим қарорлар қабул қилиш майдонига айлангани ҳақида айтиб ўтди.

"Гувоҳи бўляпмизки, CoP20 қарорлари нафақат Конвенция чегараларидан ташқарига чиқмоқда, балки узоқ муддатли минтақавий жараёнларни бошламоқда, янги экологик архитектурани шакллантирмоқда", — деб таъкидлади у.

Ж. Казбеков, шунингдек, 184 мамлакатдан 3000 дан ортиқ делегатлар, шу жумладан, Европа Иттифоқи давлатлари иштироки Ўзбекистонда экологик ислоҳотларга ва минтақавий бирдамликни мустаҳкамлашга бўлган юқори халқаро қизиқишни кўрсатаётганини қайд этди.

CoP20 давомида муҳим ютуқлар тақдим этилди. Марказий воқеа сифатида 2026–2032 йилларга мўлжалланган Самарқанд Декларацияси имзоланди – бу ёввойи табиатни ҳимоя қилиш соҳасидаги энг йирик минтақавий келишув бўлиб, уни Ўзбекистон, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон ва Туркманистон имзолади. Ҳужжат ёввойи ҳайвонларнинг ноқонуний савдоси билан кураш, ахборот алмашиш учун идоралараро тармоқлар яратиш, рақамли мониторингни ривожлантириш, экотизимларни тиклаш ва табиий коридорлар яратишни назарда тутади.

Ўзбекистон, Қозоғистон ва Қирғизистоннинг БМТ Тараққиёт Дастури (БМТТД) билан биргаликда ўтказган учрашувида қор қоплони, қулан, сайғоқларни ҳимоя қилиш, тоғли ландшафтларни сақлаш ва ноқонуний овчиликка қарши курашишни кучайтиришга доир келишилган чоралар тасдиқланди. Алоҳида эътибор Ўзбекистон ва Қозоғистоннинг сайғоқни сақлаш бўйича ҳамкорлигига, миграция йўлларини мониторинг қилиш, биргаликда патруллаш ва илмий тадқиқотларни ривожлантиришга қаратилди.

Ўзбекистон учун бир қанча йирик халқаро лойиҳалар эълон қилинди. Улардан бири – 6,1 миллион доллар миқдоридаги «EcoLand» лойиҳаси (GEF-8), бу экотизимларни тиклаш, ерлар деградасиясининг олдини олиш ва маҳаллий жамоаларни қўллаб-қувватлашга қаратилган. CAWLN минтақавий дастури доирасида Ўзбекистон 18,4 миллион доллар қийматига эга тўртта йирик лойиҳа амалга оширади, улар сув ва ер ресурсларини бошқариш, қурғоқчиликка қарши барқарорликни кучайтириш ва сув хавфсизлигини яхшилашга қаратилган.

Матбуот анжуманида, шунингдек, бир нечта муҳим ташаббуслар тақдим этилди: Ўзбекистоннинг БМТ атроф-муҳит дастури (UNEP) ва Россия Федерацияси билан ҳамкорликда яратилган экологик ўзгаришлар миллий атласи; GIZ билан ишлаб чиқилган 2026–2030 йилларга мўлжалланган биринчи Миллий Рамсар Стратегияси; Ўзбекистон томонидан амфибия ва судралиб юрувчиларни ҳимоя қилишга қўшилган ҳисса бўлган "Key Herpetological Areas" (Муҳим герпетологик ҳудудлар) глобал ташаббуси.

CoP20 давомида Ўзбекистон томонидан бир қатор икки томонлама учрашувлар ўтказилди, жумладан, Россия Федерацияси билан сув ресурсларини ҳимоя қилиш, эконазорат соҳасида ҳамкорликни кенгайтириш ва илмий ҳамда мониторинг технологияларини ривожлантириш масалалари бўйича музокаралар олиб борилди.