Dunyoda avtokratik kayfiyat kuchayib borayotgan paytda Yevropa Ittifoqi avtokratiya o‘qiga muqobil ochiq va demokratik jamiyat bo‘lib qolishi kerak. Bu haqda YeIning tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo‘yicha oliy vakili Kaya Kallas 3 fevral kuni Bryussel shahrida boshlangan Yevropa Ittifoqi elchilari anjumanidagi nutqida gapirdi.

Kaya Kallas Rossiyaning Ukrainaga qarshi agressiyasiga munosib javob qaytarish YeI bosh diplomati sifatidagi faoliyatida ustuvor yo‘nalishlaridan biri bo‘lishini ta’kidladi.

«Muammo shundaki, Rossiya chegaralarimizdan bir necha yuz kilometr narida bizga qarshi urushmoqda. Ushbu davlatning raketa va dronlari chegaralarimizni kesib o‘tdi. Biz ushbu urushni tugatishga ko‘mak bermog‘imiz lozim. Tinchlik Ukrainaga munosib tarzda qaror topishi uchun biz Kremlni o‘z maqsadlarini o‘zgartirishga majbur qilishimiz kerak. Ular foydalanadigan yagona til bu – kuch tilidir. Yevropa iqtisodiy jihatdan allaqachon kuchli. YeI Rossiyani xarajatlar va ishlab chiqarish bo‘yicha ortda qoldirish uchun yetarli kuch va vositalarga ega. Bizga faqatgina siyosiy iroda zarur. Ittifoqchilarimiz bilan yanada kuchliroqmiz. Buyuk Britaniya, AQSh va Kanada bilan birgalikdagi YaIMmiz Rossiyadan 25 baravar ko‘p. Barchamiz Rossiyaga nisbatan yanada kuchli bo‘lishimiz kerak», – dedi YeIning tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo‘yicha oliy vakili.

Kremlga qarshi joriy etilgan sanksiyalar samara berayotganini qayd etgan K.Kallas Rossiya harbiy mashinasi harakatiga ko‘mak berayotgan neft va gazdan daromadlarni to‘xtatish muhimligini aytgan.

Qayd etilishicha, Bryussel Ukrainaning yirik donori sifatida 134 milliard yevro, jumladan, harbiy ko‘mak shaklida 50 milliard yevro ajratdi. YeI bosh diplomati fikricha, moliyaviy ko‘mak borasida yanada ko‘proq harakat qilish imkoni mavjud.

K.Kallas AQShning ittifoqchi sifatida YeI bilan hamkorlikdagi o‘rnini yuqori baholagani holda, strategik raqib sanalgan Xitoy bilan munosabatda Rossiya bilan yuz bergan xatoni takrorlamaslik lozimligini uqtirgan.

U Eronning zaiflashuvi, Suriyada Bashar Asad rejimining qulashi,  Isroil hamda HAMAS, Hizbulloh harakatlari o‘rtasida o‘t ochishni to‘xtatish bitimi imzolangani va Livan hokimiyatiga yangi rahbariyat kelganini Yaqin Sharqdagi ijobiy o‘zgarishlar sifatida sanagan.

Notiq inson huquqlari va demokratik qadriyatlar buzilayotgan bir paytda YeI ushbu qadriyatlarni saqlashga alohida e’tibor qaratishi kerakligini urg‘ulagan.

Ma’lum bo‘lishicha, Ukraina himoyasi, Yaqin Sharqda tinchlik, hamfikr davlatlar bilan ittifoqchilik munosabatlarini yanada mustahkamlash va o‘zaro manfaatli hamkorlikni rivojlantirish YeI tashqi siyosatining asosiy yo‘nalishlari sanaladi.

Eslatib o‘tamiz, 2021–2024 yillarda Estoniya bosh vaziri lavozimida faoliyat yuritgan Kaya Kallas 2024 yil 1 dekabrdan YeIning tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo‘yicha oliy vakili, Yevropa komissiyasi vitse-prezidenti vazifasida ish boshladi.

Yevropa Ittifoqi elchilari an’anaviy anjumanida global muammolar muhokama qilinadi. YeIning 145 nafar elchilari, Yevropa komissiyasi, Yevropa parlamenti va Yevropa kengashi rahbariyati qatnashayotgan strategik forumda global o‘zgarishlar sharoitida tashqi siyosat istiqboli tahlil etilmoqda.