Oxirgi bir-ikki haftada MDH davlatlari ommaviy axborot vositalarida Rossiya Hamdo‘stlik mamlakatlari orasida yengil avtomobillar ishlab chiqarishda yetakchilikni qo‘ldan boy berib, o‘z o‘rnini O‘zbekistonga bo‘shatib bergani haqida ma’lumotlar keng tarqaldi.

Avvaliga ko‘pchilik bu yangilikni jiddiy qabul qilmadi. Har qanday qiziqish kabi barcha mutaxassislar ham voqealarning bunday rivojlanishiga bir vaqtning o‘zida ishonishmagan. Ammo keyinchalik qizg‘in tortishuvlar va munozaralar boshlandi: qanday ma’lumotlarni ko‘rib chiqish kerak, nimani hisobga olmaslik kerak? Yarim yilni hisobga olish kerakmi yoki faqat ikkinchi chorakni? Butun mamlakatdagini ko‘rish kerakmi yoki alohida kompaniya va avtomobil zavodlaridagi ishlab chiqarishni hisoblash kerakmi? Ammo har qanday vaziyatda ham, aftidan 2022 yil allaqachon MDH avtomobil bozori va O‘zbekiston avtomobil sanoati uchun burilish nuqtasi bo‘lganga o‘xshaydi.

Bunday yutuqqa nimalar sabab bo‘ldi? Birinchidan, prezident Shavkat Mirziyoyevning xorijda ishlab chiqarilgan avtomobillar importiga bojlarni (30 foizdan 15 foizga) kamaytirish haqidagi qarori O‘zbekiston bozorini bosqichma-bosqich to‘ldirish imkonini beradi (garchi bu tez jarayon bo‘lmasa ham). Ikkinchidan, yil o‘rtalaridan boshlab milliy avtomobil ishlab chiqaruvchi UzAuto Motors Asakadagi zavodida so‘nggi GM GEM (Global Emerging Markets) modul platformasida birinchi model – Chevrolet Tracker ixcham krossoverini yig‘ishni boshladi.

2019 yildan buyon amalga oshirilayotgan UzAuto Motors kompleks modernizatsiya dasturi kompaniyani MDHdagi eng yirik avtomobil ishlab chiqaruvchilardan biriga aylantirdi. Dastlabki olti oy davomida rekord darajadagi 160 ming avtomobil tayyorlandi. Chuqur lokalizatsiyaga ega GM GEM platformasini o‘zlashtirish, shu jumladan kuzovlar, dvigatellar, haydovchi komponentlar, tormoz tizimlari, faralar, oynalar va boshqalarni ishlab chiqarish mamlakatning butun iqtisodiyotiga turtki beradi, ishlab chiqarish tarmoqlari samaradorligini oshirish va qo‘shimcha ish o‘rinlari yaratish imkonini beradi. Bu esa aholi o‘sishining yuqori ijobiy dinamikasiga ega bo‘lgan O‘zbekiston uchun ayniqsa muhimdir.

Ayni paytda Rossiyada yoki umuman MDHda bironta ham avtomobil kompaniyasi GM GEM kabi ommaviy avtomobillar uchun zamonaviy bo‘lgan platformada ishlab chiqarmaydi. Ushbu shassi General Motors qo‘shma korxonasining PATAC muhandislik markazi va Xitoyning SAIC konserni tomonidan ishlab chiqilgan bo‘lib, platformani yaratish uchun 5 milliard dollar sarmoya talab qilingan edi. Bu agregat asos dastlab avtomobillarda eng so‘nggi texnologik yutuqlardan foydalanish imkoniyatiga asoslanadi — masalan, avtomatik favqulodda tormozlash, raqamli asboblar paneli yoki smartfon orqali funksiyalarni masofadan boshqarish imkoniyatiga ega ilg‘or mediatizim ishlaydi. O‘zbekiston GM GEM negizida avtomobil ishlab chiqarish yo‘lga qo‘yilgan dunyodagi uchinchi davlatga aylandi.

Kelgusi yilning boshida Asaka shahrida Chevrolet Tracker’dan tashqari ushbu shassidagi ikkinchi avlod Chevrolet Onix ixcham sedani ishlab chiqarish boshlanadi. E’tiborli tomoni, PPV partiyasi (oldindan ishlab chiqarish) ichidagi birinchi avtomobillar allaqachon «dunyoga kelgan». Tez orada Chevrolet Tracker sotuvi boshlanadi va o‘zbekistonliklar GM GEM modulli platformaning barcha afzalliklarini shaxsiy tajribasida baholashi mumkin bo‘ladi. Xozirda ko‘plab avtosevarlar Onix’ni kuta boshlashgan.