Мунтазам рейдлар ва шов-шувли ҳибсга олишларга қарамай, ноқонуний тамаки маҳсулотлари партиялари бозорга кириб келишда давом этмоқда.

Ўзбекистонда носоз (ноқонуний) тамаки маҳсулотларининг айланмасига қарши кураш тезкорлик билан фаоллашмоқда. Фақат 2025 йил июль ойида мамлакатнинг турли ҳудудларида 120 мингдан ортиқ контрафакт сигарет қутилари мусодара қилинди. Янги йил бошидан бу кўрсаткич 1,3 миллиондан ортиқ қутини ташкил этди.

Ўзбекистонда ноқонуний сигаретлар тарқашининг маркази ҳануз Фарғона водийси бўлмоқда. Тошкент давлат иқтисодиёт университети тадқиқотларига кўра, ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари саъй-ҳаракатлари туфайли бутун мамлакат бўйича ноқонуний савдо улуши

Ўзбекистонда ноқонуний тамаки маҳсулотлари айланмаси – бу шунчаки иқтисодий муаммо эмас, балки иқтисодиётга, соғлиқни сақлаш ва ижтимоий адолатга дахл қилувчи кўп қиррали чақириқдир. 2024 йилнинг 10 ойи давомидаги маълумотлар таҳлилида акс этган 424,1 млрд сўм миқдоридаги давлат бюджети йўқотишлари ва 9,8 фоизли ноқонуний бозор улуши – бу айсбергнинг чўққиси, холос.

Ўзбекистонда ноқонуний тамаки маҳсулоти айланмаси – бу жиноятгина эмас, балки бюджетдаги улкан бўшлиқ ҳамдир.

Фарғона, Наманган ва Бухоро вилоятларида умумий суммаси 83,2 млн сўмдан зиёд 10 108 қути контрабанда сигарет мусодара этилди.

Ўзбекистоннинг барча вилоятларида аста-секин ноқонуний тамаки маҳсулотлари савдосининг даражаси ошиб бормоқда. Масалан, Қашқадарё вилоятида бу кўрсаткич 10,4 фоизга, Қаршида эса, 10,9 фоизга етди.

Ўзбекистон давлат бюджети ноқонуний тамаки маҳсулотлари савдоси туфайли улкан маблағларни йўқотишда давом этмоқда. 2024 йил 1 октябр ҳолатига кўра ноқонуний тамаки маҳсулоти савдоси туфайли давлат бюджети 390,6 млрд сўм солиқ тушумларини бой берган.

Тошкент давлат иқтисодиёт университети Илмий тадқиқотлар ва инновациялар департаментининг янгиланган маълумотларига кўра, 2024 йил 1 сентябр ҳолатига Ўзбекистонда ноқонуний тамаки маҳсулоти айланмасининг улуши 12,5% га етди. Бу яширин савдо муаммосининг кенг кўламига далолат қилади. Жорий йилнинг биринчи 8 ойи давомида давлат ноқонуний сигарет сотилиши туфайли 353.2 млрд сўм солиқ тушумини бой берди.

Фарғона водийси ҳудудида ноқонуний тамаки маҳсулотлари бозорининг энг юқори улуши қайд этилди – 23,5 фоиз. Ушбу рақам вилоятлар кесимида таҳлил қилинганда энг катта улуш Наманганда экани кузатилди — 38,5 фоиз. Шунингдек Фарғона вилоятида — 25,2 фоиз ва Андижон вилоятида — 17,4 фоиз кўрсаткич аниқланган.