Россияда бир неча асарлар чоп эттирган Дмитрий Кантемир икки мамлакат – Молдавия ва Россиянинг шон-шуҳратини оширган олим ва сиёсатчи сифатида тарихда қолди. Ҳозирги кунда Москва шаҳрида Кантемир кўчаси ва метро бекати бор.

Гўё ўтмишнинг бир бўлаги ҳозирги замондан кўра тиниқроқ, нурлироқ кўринади. Лекин савол туғилади: нима учун айнан СССР? Нега ундан олдинги ёки кейинги даврлар эмас, балки айнан ўша замон идеаллаштирилади? 

2025–2026 ўқув йилидан бошқа тилларда таълим берилувчи (жумладан, рус тилидаги) мактабларда «Озарбайжон тарихи» дарслари 6-7-синфларда озарбайжон тилида ўтилади.

Мексика ғорларидан биридаги минерал таҳлил қилинганида минг йиллик сирлар очилди.

1221 йилнинг баҳорида мўғуллар Марв шаҳрини истило қилиб, култепага айлантириб, Султон Санжар мақбарасини ёқиб юборгани устига қабрини ҳам талон-тарож қилишдан қайтмаганини кўрган Эртўғрулнинг уруғдошлари Мовароуннаҳр ва Хуросондан кўчиб жўнаганлар ва Кичик Осиёга бориб ўрнашганлар.

Афросиёб ва Кўктепа ёдгорликларида, ҳозирги Кўксарой майдони ўрнида бўлган Амир Темур аркида фанлараро тадқиқот усулларини қўллаш орқали комплекс қазув ишлари амалга оширилди.

Миллий валюта тизими бир қатор босқичларни босиб ўтган.

Сиз бу фотосуратни аввал ҳам кўрган бўлсангиз ажаб эмас. Гарчи, бу сурат олинганига ярим асрдан ошса-да, уни нашрлар чоп этаверади, ижтимоий тармоқларда ҳам учратасиз, музейдан ўрин олган.

Битмас-туганмас хазиналар маскани — қадимий Бухоро минора ва дарвозалари билан ҳам донг таратган.

У уч минг йиллик тарихга эга. Бугун эса 12 дан ортиқ мамлакатда расмий байрам сифатида нишонланади: Ўзбекистон, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон, Туркманистон, Озарбайжон, Эрон, Афғонистон, Покистон, Ҳиндистон, Туркия ва Ироқда.

Кейинги 2 йилда ушбу объектда олимлар, тарихчилар, экспертлар ва лойиҳачилар тайёрлаган лойиҳа асосида 300 нафардан зиёд маҳоратли уста-реставраторлар томонидан реставрация ва таъмирлаш-тиклаш ишлари ниҳояланган.

Тошкентда ўтаётган Ўзбекистон маданий мерос ҳафталигида маълум қилинишича, таниқли саёҳатчи Ибн Баттутанинг Ўзбекистон ҳудудидаги саргузаштлари, босиб ўтган йўли, кўрган шаҳарлари меъморчилиги ва урбанистикасига бағишланган замонавий технологиялар асосидаги интерактив медия кўргазма ташкил этилади.

Самонхудотлар авлодидан бўлган Сомон қишлоғи оқсоқоли Исмоил араб халифалигига қарам бўлмиш Бухорони 874 йилда, орадан 18 йил ўтиб эса, бутун Мовароуннаҳр ҳукмдорлигини қўлга киритди.

Унинг назарида ўлкада кўрган-кечирганлари, шу даврдаги Европага қиёслаганда, қолоқлик ҳолатида эди. Аммо шарққа хос ғаройиботлар ҳам мавжуд бўлиб, бу аҳолининг турмуш кечиришида, касбу корида яққол акс этарди.

Жаллодлардан бири салом берганича Раҳмонберган маҳрамга пешвоз чиқди. Иккинчи жаллод эса отнинг жиловини тортиб, ҳайрат ила боқаётган маҳрамга деди:

У оқшомлари томда ётганча юлдузли осмонга тикиларди. Кўкдаги чексизлик ўзига тортар, шон-шуҳратга сафарбар этувчи йўлни кўрсатарди. Бир-биридан чақноқ юлдузлар уни кичиклигидан мафтун этарди...

Хива хонлигидаги энг муҳим давлат амалдорларидан бири ясовулбошилик мансаби бўлиб, ушбу амал эгаси, хон фармонига мувофиқ, аскарларга қўмондонлик қиларди.

Русиялик элчи 1813 йилги сафари давомида шу каби кўплаб воқеа-ҳодисаларга гувоҳ бўлган ва кўрган-кечирганларини китоб қилиб ёзган.

Харобага айланган Бухорони қайта обод қилиб, уни «шариф» унвонига сазовор этган шайх шарафига 8 асрдан ортиқ вақт ўтиб, муқаддас манзиллар бунёд этилмоқда.

Амударё бўйларидан топилган ва бухоролик уч савдогар томонидан Ҳиндистонга олиб бориб сотиб юборилган милоддан аввалги 5-4 асрларда зарб қилинган олтин ва кумуш тангалар, шунингдек, Александр Македонский, салавкийлар даври ҳукмдорлари, Юнон-Бақтрия подшолари Евтидем, Диодотлар чиқарган олтин, кумуш тангалар тарихи ҳақида...