O‘zbekistonning barcha viloyatlarida asta-sekin noqonuniy tamaki mahsulotlari savdosining darajasi oshib bormoqda. Masalan, Qashqadaryo viloyatida bu ko‘rsatkich 10,4 foizga, Qarshida esa, 10,9 foizga yetdi.

O‘zbekistonda tamaki mahsulotlari kontrabandasi nafaqat davlat budjetiga, balki fuqarolar sog‘ligiga ham katta zarar yetkazmoqda. Yaqinda ushbu noqonuniy harakatga qarshi kurashish bo‘yicha eng yangi raqamlar oshkor qilindi.

Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti Ilmiy tadqiqotlar va innovatsiyalar departamentining yangilangan ma’lumotlariga ko‘ra, 2024 yil 1 sentyabr holatiga O‘zbekistonda noqonuniy tamaki mahsuloti aylanmasining ulushi 12,5% ga yetdi. Bu yashirin savdo muammosining keng ko‘lamiga dalolat qiladi. Joriy yilning birinchi 8 oyi davomida davlat noqonuniy sigaret sotilishi tufayli 353.2 mlrd so‘m soliq tushumini boy berdi.

Tamaki mahsulotlari noqonuniy aylanmasi O‘zbekiston iqtisodiyotiga zarba bermoqda: 2024 yilning birinchi yarim yilligida 940 million dona kontrafakt tamaki mahsuloti musodara etilgan, davlat budjeti esa, 400 milliard so‘m soliq tushumlarini boy berdi.

O‘zbekistonda markirovka qoidalariga rioya qilish ustidan nazorat kuchaytirilmoqda. Endi qalbaki markirovkali tovarlar savdosi uchun ularni musodara qilish, shuningdek jinoiy javobgarlik belgilanadi.

O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev yil boshida 2024 yildagi makroiqtisodiy barqarorlikni va iqtisodiy rivojlanishni ta’minlashning ustuvor vazifalariga bag‘ishlab o‘tkazilgan yig‘ilishda yashirin iqtisodiyot tufayli davlat budjetining yo‘qotishlarini raqamlarda e’lon qildi.

Keyingi bir necha kun ichida huquqni muhofaza qilish organlari Farg‘ona va Namangan viloyatlarida jami 130,2 mln so‘mlik 10 680 quti aksizi bo‘lmagan tamaki mahsulotlarini musodara qildilar.

Jorj Meyson universiteti tomonidan olib borilgan tadqiqotlar tamaki mahsulotlarining noqonuniy savdosi nafaqat davlatga katta iqtisodiy zarar yetkazishini, balki xalqaro jinoiy va terroristik guruhlarni moliyalashtirishning asosiy manbai bo‘lib xizmat qilayotganini ko‘rsatmoqda. Ushbu hodisa darhol aralashuvni va tegishli choralar ko‘rishni talab qiladi.

Zangiota tumanida jami 35 million 696 ming so‘mlik noqonuniy tamaki mahsulotlarining navbatdagi partiyasi qo‘lga tushdi.

Qashqadaryo viloyati huquqni muhofaza qilish organlari tomonidan kontrabanda tamaki mahsulotlari savdosi to‘xtatib qolindi. Tezkor tadbir davomida viloyatdagi savdo markazlaridan biriga olib kirishga urinish chog‘ida jami 18 million 700 ming so‘mlik 20 000 dona tamaki mahsuloti ushlab qolingan.

Noqonuniy tamaki mahsulotlari bilan savdo qilish darajasi o‘sib bormoqda. Toshkentning o‘zida joriy yil yanvardan mayga qadar ko‘rsatkichlar 1,5 barobardan ziyodga o‘sgan va 15,3%ni tashkil qilib turibdi.

Mazkur holat yuzasidan jinoyat ishi qo‘zg‘atilib, tergov harakatlari olib borilmoqda.

Jizzax viloyatida pandemiya sharoitida talab yuqori bo‘lgan dori vositalarini noqonuniy muomalaga kiritilishining oldi olindi.

DXX va IIV xodimlari hamkorligida Toshkent shahar Chilonzor tumanida o‘tkazilgan tezkor tadbir davomida «YeVRO MED FARM» MChJga qarashli dorixonada kuchli ta’sir qiluvchi dori vositalarining noqonuniy savdosi yo‘lga qo‘yilganligi fosh etildi. Ushbu dorixona ko‘zdan kechirilganda 364 dona «Regapen», 85 dona «Selofen» va 13 dona «Tropikamid» dori vositalari noqonuniy saqlanayotganligi aniqlanib,

2019-yil sentyabr oyida o‘tkazilgan nazorat tadbirlarida jami 11 ming 275 dona (quti) umumiy qiymati 109 million 400 ming so‘mlik tamaki mahsulotlari noqonuniy savdosining oldi olingan.

Buxoro viloyati davlat soliq xizmati organlari xodimlari tomonidan olib borilayotgan profilaktik suhbatlarga qaramay, ayrim tadbirkorlar soliq qonunchiligi talablarini buzib hamda ba’zi fuqarolarimizning hech qanday hujjatlarsiz savdo-sotiq faoliyatini amalga oshirmoqdalar.

Bu doridan alkogolning hidi kelmaydi, ko‘ngilni aynitmaydi. Kayf qildiradi. Tuppa-tuzuk boyvachcha bolalar sotib oladi. Keyin esa mana shunaqa ahvol! Bu dorilar o‘zi ruhiy bemorlar shifoxonasida ishlatilar ekan. Kasallarni tinchlantirish uchun qo‘llanilarkan. Tuppa-tuzuk sog‘lom yigitlar esa sotib olib, iste’mol qilaveradi.