Farg‘ona, Namangan va Buxoro viloyatlarida umumiy summasi 83,2 mln so‘mdan ziyod 10 108 quti kontrabanda sigaret musodara etildi.

O‘zbekistonning barcha viloyatlarida asta-sekin noqonuniy tamaki mahsulotlari savdosining darajasi oshib bormoqda. Masalan, Qashqadaryo viloyatida bu ko‘rsatkich 10,4 foizga, Qarshida esa, 10,9 foizga yetdi.

O‘zbekiston davlat budjeti noqonuniy tamaki mahsulotlari savdosi tufayli ulkan mablag‘larni yo‘qotishda davom etmoqda. 2024 yil 1 oktyabr holatiga ko‘ra noqonuniy tamaki mahsuloti savdosi tufayli davlat budjeti 390,6 mlrd so‘m soliq tushumlarini boy bergan.

Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti Ilmiy tadqiqotlar va innovatsiyalar departamentining yangilangan ma’lumotlariga ko‘ra, 2024 yil 1 sentyabr holatiga O‘zbekistonda noqonuniy tamaki mahsuloti aylanmasining ulushi 12,5% ga yetdi. Bu yashirin savdo muammosining keng ko‘lamiga dalolat qiladi. Joriy yilning birinchi 8 oyi davomida davlat noqonuniy sigaret sotilishi tufayli 353.2 mlrd so‘m soliq tushumini boy berdi.

Farg‘ona vodiysi hududida noqonuniy tamaki mahsulotlari bozorining eng yuqori ulushi qayd etildi – 23,5 foiz. Ushbu raqam viloyatlar kesimida tahlil qilinganda eng katta ulush Namanganda ekani kuzatildi — 38,5 foiz. Shuningdek Farg‘ona viloyatida — 25,2 foiz va Andijon viloyatida — 17,4 foiz ko‘rsatkich aniqlangan.

Ko‘pincha tamaki mahsulotini boshqa tovarlar niqobi ostida, shuningdek qalbaki tranzit ko‘rinishida olib kirishga urinadilar.

O‘zbekistonda davlat budjetiga jiddiy zarba berayotgan va qonuniy biznes uchun vijdonsiz raqobat hosil qilayotgan yashirin iqtisodiyotga qarshi kurash olib borilmoqda.

O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev yil boshida 2024 yildagi makroiqtisodiy barqarorlikni va iqtisodiy rivojlanishni ta’minlashning ustuvor vazifalariga bag‘ishlab o‘tkazilgan yig‘ilishda yashirin iqtisodiyot tufayli davlat budjetining yo‘qotishlarini raqamlarda e’lon qildi.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti alkogol va tamaki bozori ustidan nazoratni kuchaytirish va kontrabandaning oldini olishga qaratilgan farmonni imzoladi.

«Tamakisoz» uyushmasi tamaki va nikotindan tarkib topgan mahsulotlarni ishlab chiqaruvchilar, import qiluvchilar va chakana sotuvchilar manfaatlarini himoya qiluvchi tashkilot hisoblanadi.

Keyingi bir necha kun ichida huquqni muhofaza qilish organlari Farg‘ona va Namangan viloyatlarida jami 130,2 mln so‘mlik 10 680 quti aksizi bo‘lmagan tamaki mahsulotlarini musodara qildilar.

19 aprel kuni Hilton Tashkent City mehmonxonasida tamaki iste’mol qilishning salbiy ta’sirini kamaytirishning zamonaviy tendensiyalariga bag‘ishlangan ilmiy konferensiya bo‘lib o‘tdi. Tadbir dunyoning yetakchi mamlakatlari mutaxassislari tomonidan olib borilgan tajriba va so‘nggi ilmiy kashfiyotlar bilan o‘rtoqlashish maqsadida tashkil etildi.

Keyingi 3 yilda noqonuniy tamaki mahsulotlari savdosi O‘zbekiston uchun jiddiy muammoga aylandi. 2023 yilda kontrabandaning mamlakat bozoridagi ulushi 22,4 foizga yetdi, bu 2,4 mlrd dona sigareta demakdir. Bu raqamlar nafaqat muammoning ko‘lamini, balki davlat budjetiga yetkazilayotgan ulkan ziyonni ham aks ettiradi.

Jorj Meyson universiteti tomonidan olib borilgan tadqiqotlar tamaki mahsulotlarining noqonuniy savdosi nafaqat davlatga katta iqtisodiy zarar yetkazishini, balki xalqaro jinoiy va terroristik guruhlarni moliyalashtirishning asosiy manbai bo‘lib xizmat qilayotganini ko‘rsatmoqda. Ushbu hodisa darhol aralashuvni va tegishli choralar ko‘rishni talab qiladi.

700 milliardov so‘m. 2023 yilning 9 oyida O‘zbekiston davlat budjetiga aynan mana shunday salmoqli summa kelib tushmadi, chunki mamlakatda hanuz tamaki mahsulotlari kontrabandasi o‘tkir muammo bo‘lib qolmoqda. Ekspertlarning prognozlariga ko‘ra, yil oxiriga borib bu raqam 1 trillion so‘mga yetadi. O‘zbekistondagi noqonuniy

Mamlakatimizdagi noqonuniy tamaki bozorini o‘rganishda qanday texnologiyalar qo‘llaniladi? Kontrabandani aniqlash va uning hajmini tahlil qilishda mutaxassislar qanday uslublardan foydalanadilar, o‘z ishlarida qanday qiyinchiliklarga to‘qnash kelmoqdalar?

Mamlakatda tamaki mahsulotlarining noqonuniy savdosi va aylanmasiga qarshi kurash haqida ko‘p yozilayotgan va o‘tkazilgan tadbirlar natijasi haqida qo‘lga olingan tovarlar haqida ko‘p aytilayotgan bo‘lishiga qaramay mahalliy bozorlarda kontrabanda yo‘li bilan kirib kelgan alkogol va sigaretalarning ulushi kamaymayapti.

O‘zbekiston Bojxona qo‘mitasida tamaki mahsulotlari kontrabandasiga qarshi qanday kurash olib borilayotgani haqida ma’lumot berildi.

Davlat soliq qo‘mitasi tomonidan sentyabr-oktyabr oylarida o‘tkazilgan tekshirishlar natijalariga ko‘ra, qanday miqdordagi tamaki va alkogolli mahsulotlarning noqonuniy aylanmasining oldi olingani ma’lum qilindi.

Zangiota tumanida jami 35 million 696 ming so‘mlik noqonuniy tamaki mahsulotlarining navbatdagi partiyasi qo‘lga tushdi.