Лондон Қироллик коллежи олимлари циркадиялик ритмларнинг бузилиши, масалан, тунги навбатда ишлаганда, мушак тўқималарининг қаришини тезлаштиришини аниқладилар. Тадқиқот натижалари Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) журналида чоп этилган.

Олимларнинг тушунтиришича, ҳар бир мушак ҳужайрасида оқсилнинг шикастланиши ва тикланишининг кунлик циклини тартибга солувчи ўз ички соати бор. Кундузи мушаклар стрессга учрайди, кечаси эса шикастланган оқсиллардан тозаланади, бу уларнинг тикланишига ёрдам беради.

Ушбу механизмни ўрганиш учун тадқиқотчилар генлари одамникига 70 фоиз ўхшаш бўлган зебра балиқларнинг (Данио) фойдаланганлар. Уларнинг мушакларидаги биологик соат учун масъул бўлган генлари ўзгартирилди. Икки йиллик кузатувлар натижасида бу балиқлар вазн еғмасдан кичрайиб, заифлашди.

Шу билан бирга шунга ўхшаш муаммолар тунда доимий ишлаган ёки ўқиган одамларда кузатилган.

Натижа шуки, тунда ухламаслик балиқларда ҳам, инсонларда ҳам соғлом мушак массасининг йўқолишига олиб келган ва уларнинг кундалик фаолиятини заифлаштирган.

Биргина буюк Британияда тунда тўрт миллионга яқин одам ишлайди ва бизнинг тадқиқотимиз шуни кўрсатадики, бу мушакларнинг қаришини тезлаштириши мумкин", деди Лондон университети тадқиқотчиси Жефри Келу.

Бундан ташқари, олимларнинг фикрига кўра, олинган маълумотлар мушак тўқималарида биологик соатни тартибга солишга қодир дориларни ишлаб чиқишда ёрдам беради. Улардан фойдаланиш аҳолининг заиф гуруҳларини (масалан, қариялар) тананинг тез чарчашидан ҳимоя қилади.

Мушаклар деградацияси ва эрта қаришни олдини олишнинг ягона усули - кечаси камида 7-8 соат ухлаш. 

Акс ҳолда, мушак ҳужайралари янгиланишга вақт тополмайди.