Бону Муштоқнинг «Юракчироқ» ҳикоялар тўплами «Букер» мукофотига сазовор бўлди
Муаллифнинг қарийб 30 йиллик (1990–2023) ушбу ижод маҳсули Ҳиндистон жанубида яшовчи мусулмон аёллари ва қизларининг оғир ҳаётидан ҳикоя қилади.
Бир синфда тўқсонта бола?..
Офицер йўл-йўлакай синган таёғини ўйнаб, ўзи турган чодирга етиб олибди. Орадан анча вақт ўтгач, ташқари чиқиб қараса, бояги йўғон илон чодирнинг остонасида тасмадек чўзилиб ўлиб ётганмиш. Устида синган таёқ бўлаги!
Сўнмас дард (ҳаётий ҳикоя)
1942 йил. Самарқанднинг Ертешар қишлоғида фақат қариялар, аёллар ва болалар қолган. Эркаклар бирин-кетин фронтга йўл олган, қишлоқ эса оғир сукунатга ботган эди. Фақат кечалари оналарнинг шивирлаган дуоси эшитиларди.
Пулимга яраша ер беринг (ҳажвий ҳикоя)
Докторни боплаб сўкиб бермоқчи бўлдиму, лекин ўзимни қайтардим. Рост-да, ахир, шу ҳам гап бўлдими? Нима, бунчалик кўп ишлаётган бўлсам, сабаби бордир…
Ўжар ёки икки танқидчи (ҳикоя)
Қутбиддиновга овчи ошнаси иккита тустовуқ инъом қилди. Тустовуқлар тозаланиб, тузланаётганда Қутбиддиновнинг феъли айниди, яъни биронта шинаванда улфат билан бирпас дилкашлик қилғуси келди.
Пули йўқ қопчиқ (ҳикоялар)
Ногоҳ янграган телефон қўнғироғи автобусда кетаётган жувонни ҳушёр торттирди. У шошганча тиззаси устига қўйган сумкасини очиб, қўл телефонини оларкан, атрофдагиларнинг диққатини ўзига қаратгани учун хижолатдан ийманган юзини ойнага бура туриб, телефонга бир кўз югуртирди-да, илкас уни қулоғига тутди.
Эшикка тикилган кўзлар
Улар жуда қаттиқ жанжаллашиб қолишди. Хотин тугунини тугиб, боласини опичлаб, ота уйига жўнади. Эр бир оғиз «қол» демади. Маҳаллаларига кираверишда, дугонасини учратиб қолди.
Ўлаётган банданинг сўнгги илтимоси
Эри бошқа жувонга илакишиб кетиб қолгач, бу аёл қайнона-қайнотаси, қайноға-қайинопалари билан бир ҳовлида яшайверди, ичидан ўтганини билдирмасдан, уларга астойдил хизмат қилаверди.
Шовқинга ғарқ бўлган шаҳар ёхуд митти ҳикоялардаги улкан дунёлар
У ишдан қайтишда уч нафар фарзандига гоҳ уч дона банан, гоҳ уч дона шоколад харид қилади. Кўпроқ банан, албатта. Бундан болалар бениҳоя хурсанд бўлиб, бананни олишлари билан уйни бошларига кўтаришади.
Ўгай болаларга «ўз» бўлган она...
Шу куни уйга хомуш қайтдим. Ишдан чарчамаганману, аммо, бўлиб ўтган воқеа бутун танамни эзарди. Ҳарчанд уриниб, хотирамнинг энг кичик «сим»ларигача титкиламай, ўқитувчимнинг исми шарифини эслолмадим. Хотирам 70 ёшдан ошган ўқитувчимдек ҳам эмаслигидан бироз асабийлашдим ҳам...
