
Олимлар Ер сайёраси қачон яшаш учун яроқсиз ҳолга келиши мумкинлигини ўрганишди
Nature Geoscience журналида эълон қилинган тадқиқотга кўра, кислороднинг йўқ бўлиб кетиши туфайли Ер миллиард йилдан кейин – (1 000 002 021 йилда) яшаш учун имконсиз бўлиб қолади. NASA ва Япониянинг Тохо университети олимлари шундай хулосага келишди.

Ўзбекистонда қишлоқ хўжалиги 5 йилда 18,5 фоизга ўсди – тадқиқот
Сўнгги 5 йилда ялпи маҳсулотнинг ўртача йиллик ўсиш суръати 103,5 фоизни ташкил этди.

Кенгурулар нега сакраши аниқланди
Олимлар сакровчи кенгуру жумбоғини ечиш учун унинг яқин қариндоши ҳаракатланишини кузатишди.

Фақат етти мамлакатда ҳавонинг тозалиги ЖССТ талабига жавоб беради — тадқиқот
Сайёрамиз аҳолисининг жуда катта қисми тоза ҳаводан нафас олмаяпти.

Саратон ўсмасининг пайдо бўлиши ҳужайралар тури ва жойлашувига боғлиқ — NatGen
Британиялик олимлар саратон хасталигига мойиллик сабабларини ўрганишда жиддий қадам ташлаб, ўсмалар шаклланишининг илгари маълум бўлмаган омилларини аниқлашди.

Хитой дунёдаги энг йирик термоядровий синтез марказини қурмоқда — Reuters
Объект нафақат тинчлик мақсадларига, балки янги авлод ядровий қуролини яратишга ҳам хизмат қилиши мумкин.

Картошка ва юрак хасталиклари — боғлиқлик борми?
Тадқиқотда 110 мингдан зиёд одам қатнашди, маълумотлар узоқ давом этган еттита кузатув тадқиқотидан олинди.

Бухородаги муҳим археологик тадқиқот АҚШдаги нуфузли журналда чоп этилди
Америка Қўшма Штатларидаги нуфузли «Archaeology» журналининг жорий йил январ сонида Ўзбекистон-Америка қўшма археологик экспедициясининг Бухоро вилоятида олиб борилган тадқиқотларига бағишланган мақола чоп этилди.

Хитойнинг фан ва тадқиқотлар учун харажатлари 500 млрд долларга етди
Чин юрти фан ва тадқиқотларни молиялаштиришда дунёда иккинчи ўринни эгаллаб турибди.

Қайси мамлакатлар ядровий ҳалокатдан омон қолиши мумкинлиги айтилди
Саноқли мамлакатларда имкон бор.

Бир ҳафталик очликнинг инсон танасига таъсири ўрганилди
Тадқиқотда 12 нафар соғлом кўнгилли (5 аёл, 7 эркак) қатнашди, улар бир ҳафта давомида фақат сув ичишди.

Олма юрак учун жуда фойдали экани аниқланди
Тадқиқот натижалари Frontiers in Nutrition журналида эълон қилинди.

Тишларни учинчи марта ҳам ўстириш мумкин — япон олимлари
Осакадаги Китано шифохонасининг Тиббиёт тадқиқотлари институти тўкилган тишлар ўрнида янгилари ўсишини таъминловчи восита ишлаб чиқди.

Дарахтларнинг ўсишини тезлатувчи ген кашф этилди
Қишлоқ хўжалиги ва биоэнергетик ўсимликлар соҳасида ҳосилдорликни оширишда муҳим омилга айланиши мумкин.

Коронавирус лабораторияда яратилган — хулоса
АҚШ Конгресси Вакиллар палатасининг COVID-19 бўйича қўмитаси икки йиллик ўрганишлардан сўнг якуний ҳисоботини берди.

Илк глобал иқлимий хавфли зоналар харитаси тузилди
Мутахассислар сўнгги 65 йилдаги исссиқлик тўлқинларини ўрганиб, экстремал иссиқлик ўртача мавсумий ҳароратларга солиштирганда кучлироқ намоён бўлаётган минтақаларни белгилашди.

Олимлар кечки соат бешдан кейин овқатланиш хавфли эканлигини айтишмоқда
Илгари мутахассислар кечки овқатнинг салбий натижаси вазн ортиши деб ҳисоблашган. Бу – одамлар кечалари кўпроқ нотўғри оватларни танлашга мойиллиги, масалан, кўпроқ қайта ишланган овқатларни истеъмол қилишлари билан боғлиқ эди. Бироқ, янги тадқиқот шуни кўрсатадики, кеч овқатланиш нафақат вазнга таъсир қилади, балки юқоридаги хасталикларни ҳам келтириб чиқаради.

Учта савол орқали хотира йўқолиши билан боғлиқ хасталикни аниқлаш мумкин
Япон тадқиқотчилари беморда алцгеймер, хотира йўқолиши касаллигининг ривожланиш хавфини аниқлаш учун бир неча оддий саволлардан фойдаланадиган усулни ишлаб чиқди.

Қаҳва алкоголдан қутқаради — тадқиқот
Олимларнинг аниқлашича, кофеин дофаминни босиш хусусиятига эга.

Видеоўйинлар «карьера» қилишда ёрдам беради — тадқиқот
Йигирма йиллик маълумотлар таҳлил қилинди.

Инсоният тарихидаги буюк кашфиётга бир қадам — Эйнштейн назарияси хатоми?
Швейцария олимлари инсоният тарихидаги буюк кашфиётга бир қадам туришибди — бу уддаланса Эйнштейн назарияси йўққа чиқади.

тадқиқот: Қарғалар 17 йилгача гина-кудуратни сақлайдилар
Агар қарғалар сизга тажовузкорона қичқирса ёки ҳатто сизга ҳужум қилса, ўзингиздан сўранг: бу ақлли қушларни қачондир хафа қилганмисиз?

Кашандалар бошқалардан икки ярим ҳафта кам ишлайди — тадқиқот
Сигарета чекиш ҳафталик иш вақтининг ўртача икки соатидан кўпроғини, йилига 92 соатини «ўғирлайди».

Дунёдаги қашшоқлар сони маълум бўлди
Жаҳон қашшоқларининг ярмидан кўпи — 18 ёшгача бўлган болалар.

D витамини юрак касалликларидан ҳимоя қилмайди — олимлар
Дозасидан қатъи назар, D витаминли қўшимчалар юрак-қон томир саломатлиги бўйича биронта кўрсаткични яхшилашга хизмат қилмаган.

Нега айрим оилаларда фақат ўғил ёки қиз туғилади — олимлар жавобни топишди
Олимлар 500 минг нафар британиялик ҳақида маълумот сақланувчи Британия биобанки маълумотларини таҳлил қилишди.

Корейслар японларнинг аждоди эканлиги аниқланди
Япон олимлари генетик-популяция тадқиқоти натижасида шундай хулосага келишди.

Олимлар ва одамлар ёхуд бизни қийнаётган саволлар...
Илм-фаннинг инсониятга фойдаси ҳақида умумий тушунчамиз мавжуд, яъни у фойда келтиради. Ана шу илм-фандан оддий одамлар қандай фойда топади? Менимча бу ҳақда бизда илмий-тадқиқот ишлари қилинмаган ёки изласам ҳам тополмадим.

Инсулт — камбағаллар касаллиги ва у кўпаймоқда
Окленд технология университети ҳамда Вашингтон университети қошидаги Саломатлик кўрсаткичлари ва баҳолаш институти тадқиқотчилари жаҳонда инсултга чалиниш ҳолатлари ошганини қайд этишди.

Коронавирус ва карантин ўсмир қизларнинг миясини 4 ёшга қаритди — тадқиқот
Тадқиқотда 9 ёшдан 17 ёшгача бўлган 150 нафар ўсмир қатнашди.

Кимлар биринчи триллионерларга айланиши маълум қилинди
Оз қолди — илк триллионер билан 2027 йилдаёқ танишамиз.

Кунига атиги икки дона картошка умрингизни узайтириши мумкин
Картошка кўпинча фойдали озиқ-овқатлар рўйхатига киритилмайди. Аммо норвегиялик олимлар ўтказган тадқиқот бунинг аксини кўрсатмоқда.

Ўзбекистон ва Хитой олимлари Орол денгизи тубини ҳамкорликда ўрганишга киришди
Марказий Осиё атроф-муҳит ва иқлим ўзгаришини ўрганиш университетида («Green University») Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги, Шинжон экология ва география институти томонидан Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси билан ҳамкорликда Орол денгизи қуриган тубининг экологияси ва атроф-муҳитига оид комплекс илмий экспедициянинг очилиш маросими бўлиб ўтди.

Мия фаолиятини яхшиловчи дори топилди
Саратонга қарши дори эрта босқичдаги Алцгеймер касаллигига даво бўлиши мумкин.

Ўтмишда бир кеча-кундуз 26 соатдан узунроқ бўлган
Ер суткаларининг узунлиги Ойнинг жойлашуви билан боғлиқ бўлган.

2050 йилда саратон «эркаклар касаллиги»га айланади
Чарлз Дарвин университетининг халқаро олимлардан иборат жамоаси олиб борган тадқиқот натижалари Cancer журналида эълон қилинди.

Дарахтлар кучли жазирамада биз кутган салқинликни бермайди — тадқиқот
Иссиқлик стресслари чоғида дарахтлар қуришдан ўзини сақлаш учун намлик тарқатишни тўхтатади.

Жазирама туфайли яшаш имконсизга айланадиган ҳудудлар эълон қилинди
Ердаги иқлим ўзгаришлари ва аномал жазирамалар маълумотлари асосида яқин келажакдаги иқлим модели яратилди.

Сайёрамиз сўнгги 40 йилда совитиш қобилиятининг 15 фоизини йўқотди
1980 йилдан буён Арктика ва Антарктика денгиз музликлари қайтарган қуёш нурлари ҳамда булут қопламларининг сунъий йўлдош ёрдамида олинган ўлчамлари ўрганилди.

Ўтган йилга нисбатан енгил автомобиллар сотуви 1,4 бараварга пасайган
Июнь ойидаги тадқиқот натижаларига кўра, енгил автомобиллар сегментида июнь ойида сотувлар ҳажми 13,3 фоизга, яъни 77,6 минг донагача пасайиши юз берди.

Жазирама иссиқда сиёсатчилар оддийроқ гапиришни бошлайди
Нутқнинг оддийлашуви когнитив қобилиятнинг пасайиши билан боғлиқ бўлиши мумкин.

Нақд тўлаш — пулингизни тежайди
Қоғоз пул ўрнини карталар, ақлли соатлар ва смартфонлар эгаллаяпти. Кредитни тўлаш (ёки олиш) учун банкка бориш ҳам шартмас.

Scientific Reports: Аламзада, зўравон оналарнинг мияси ўзига хос тузилишга эга...
Бутун дунёда ўз фарзандларига нисбатан қаттиққўл бўлган аёлларга нисбатан қораловчи позиция мавжуд.

Scince: Қарғалар болалар каби баланд овозда санашни ўрганишлари мумкин
Олимлар қарғаларнинг юқори ақлий қобилиятлари ҳақида узоқ вақтдан бери айтиб келишмоқда.

Daily Star: Олимлар дунёда илк бор бош кўчириб ўтказиш тизимини ишлаб чиқдилар
Brain Bridge стартап аъзолари, нейробиология ва биотиббиёт муҳандислиги бўйича мутахассислар бош трансплантацияси мумкин бўлган ноёб технологияни ишлаб чиқмоқда.

Сўнгги 2000 йилликнинг энг қайноқ ёзи
Олимлар дунёга келажакда хавф соладиган иқлимий инқирозлар билан қўрқитмай қўйишди. Чунки у шу ерда...

Ўта юқори жисмоний фаоллик умрни узайтиради — тадқиқот
Ўта юқори жисмоний фаоллик умрни узайтиради — тадқиқот

Сунъий интеллект одамларни алдашни ўрганиб олди
Массачусетс технология институти олимлари сунъий интеллект (СИ) қандай қилиб одамларни алдаши мумкинлигини ўрганишди.

Болангизни ошхонага яқинлаштирманг! Газ плитасининг хавфли жиҳати аниқланди
Америкалик олимлар газ плиталаридан фойдаланиш эрта ўлимга сабаб бўлишини аниқлашди.

Исталган қонни биринчи гуруҳ қонига айлантириш йўли топилди
Нуфузли Nature Microbiology илмий журнали Дания техника университети профессори Моҳир Ҳошим раҳбарлигида ўтказилган тадқиқот натижаларини эълон қилди.

Қандай овқатлансангиз — болаларингизда кўрасиз
Иккинчи жаҳон уруши даврида нацистлар босиб олган Нидерландия аҳолисининг кунлик рациони 400 дан 800 килокалориягача бўлган. Оқибатда...

НАТО, Россия, Украина, Хитой ҳарбий мақсадларда 2023 йилда қанча сарфлади?
Дунё ҳарбий харажатлари кетма-кет тўққизинчи йил ўсиб, тарихдаги энг юқори кўрсаткичга етди.

Кибержиноятчилари энг фаол ва жаҳон иқтисодиётига кўп зарар етказаётган мамлакатлар (рейтинг)
Кибержиноятчилик — халқаро муаммо, у етказаётган зарар миқдори йилига бир неча юз миллиондан триллион доллагачани ташкил этади.

Ёлғизлик — секин ўлдирувчи қотил
Семириш ва тамаки чекиш каби салбий таъсир кўрсатади.

120 йилгача умр кўриш учун...
Қимматдан-қиммат шифокорларга қатнаш ҳам, анқонинг уруғидек ноёб дорилар ҳам керакмас.

Олимлар қашшоқлик миянинг тез қаришига сабаб бўлишини аниқладилар
Улар, шунингдек, даромаддан қатъи назар, мия соғлиғига таъсир қилувчи бошқа ижтимоий ва экологик омиллар мавжудлигига ишора қиладилар.

Олимлар чой қаришни секинлаштиришини яна бир бор тасдиқладилар
Сичуан университетининг таиландлик олимлари тадқиқот ўтказишди: маълум бўлишича, оддий чой организмнинг қариш жараёнини секинлаштиришга ёрдам беради.

Олимлар бахтнинг асосий сирини кашф этдилар: бу қанчалик оддий эканлигига ҳайрон қоласиз
Одамлар доимо бахтнинг сири нимада эканлигини тушунишга ҳаракат қилишган. Ва нима учун кимдир энг қийин пайтларда ҳам ҳаётдан завқланади. Бошқалар эса азоб чекишади, гарчи ҳамма нарса бор ва мукаммал бўлиб туюлса ҳам – оила, уй-жой, машина ...

Ўзбекистон респондентларининг 86 фоизи турмуш даражаси яхшиланаётганини билдиришди
Ўзбекистон аҳолисининг атиги 2 фоизи ўз ҳаётларида қийинчиликларга дуч келаётганликларини қайд этишган, бу минтақавий ўртача кўрсаткичдан 6 фоизга паст.

Хонага ўрнатилган табиий арчанинг ҳавога таъсири аниқланди
Тадқиқотчилар табиий арча дарахтлари уйингиздаги ҳавога таъсир қилувчи учувчи органик бирикмалар чиқаришини аниқладилар.